Μετά από μια μακρά διαδικασία εκτεταμένης και ενδελεχούς αξιολόγησης από ειδική επιτροπή σοφών και βάσει ειδικών κριτηρίων που αφορούσαν την δυναμική και την ανταγωνιστικότητα στη παγκόσμια επιστημονική κοινότητα επελέγησαν πριν περίπου ένα μήνα τα κορυφαία πανεπιστήμια της Γερμανίας. Στην κορυφή αυτής της κατάταξης βρίσκονται πέντε πανεπιστήμια των τριών νοτίων κρατιδίων της ομοσπονδιακής δημοκρατίας της Γερμανίας. Με αφορμή το αποτέλεσμα αυτό ξεκίνησε στο γερμανικό τύπο ένας ευρύς διάλογος σχετικά με τις αιτίες που οδήγησαν το νοτιογερμανικό κόσμο (Βαυαρία, Βάδη- Βυττεμβέργη, Αυστρία, Ελβετία) να βρίσκεται σήμερα στην οικονομική, επιστημονική, πολιτιστική και πολιτισμική πρωτοπορία της Ευρώπης. Παρότι ο γερμανικός νότος ήταν στο τέλος του β’ παγκοσμίου πολέμου η πιο υπανάπτυκτη περιοχή της Γερμανίας διακρίνεται σήμερα για την οικονομική του ευρωστία και την επιστημονική και κοινωνική του δυναμική.
Τι είναι τελικά αυτό που οδήγησε τους συγκεκριμένους πληθυσμούς και τις συγκεκριμένες περιφέρειες στη θέση που βρίσκονται σήμερα; Μήπως η συγκεκριμένη πραγματικότητα οφείλεται στις παραδοσιακά συντηρητικών και φιλελεύθερων αποχρώσεων κυβερνήσεις; Μα στην Αυστρία και στην Ελβετία κυβερνούσαν για χρόνια οι σοσιαλδημοκράτες. Μήπως οφείλεται σε θρησκευτικούς λόγους; Οι προτεστάντες, οι οποίοι για να σώσουν την ψυχής τους πρέπει να αυξήσουν τα επιχειρηματικά τους κέρδη, κυριαρχούν στο γερμανικό Βορρά και όχι στο Νότο. Τι συμβαίνει λοιπόν;
Πολλοί αρθρογράφοι ισχυρίζονται πως η λύση του μυστηρίου βρίσκεται στις κοινωνικές και κοινοτικές δομές του νοτιογερμανικού κόσμου. Σε αυτό το αίσθημα ενότητας και ασφάλειας που δημιουργεί η ενιαία ταυτότητα και η συνείδηση της κοινής παράδοσης. Αυτή η συνειδητή ενότητα είναι που οδηγεί τα άτομα αλλά και τις ομάδες στη δράση και στις πρωτοβουλίες που κάνουν τις τοπικές κοινωνίες και τις περιφέρειες να ανθίζουν. Για πολλούς ανθρώπους της σκέψης το κύριο συστατικό της επιτυχίας είναι η κοινωνικά και πολιτισμικά συνειδητοποιημένη και με αίσθημα συνέχειας αστική τάξη. Ο ιστός ενότητας των κοινοτήτων της βόρειας Γερμανίας χάθηκε μαζί με τον πρωσικό μιλιταρισμό κάπου στα ερείπια του Βερολίνου το 1945 (1)…
Αλλά ας έρθουμε στα καθ’ ημάς. Σε λίγο τα φώτα της σκηνής της «Πολιτιστικής» θα σβήσουν… Τι μένει λοιπόν από αυτό το ταξίδι; Οι γκρίνιες; Η κακομοιριά μας; Το πολιτιστικά επαρχιακό και φτωχό αποτέλεσμα; Οι ελάχιστες νέες υποδομές;… Αν είναι κάτι που θα μείνει είναι μια διαδρομή επανεύρευσης του ιδιαίτερου τρόπου της πόλης μας… Αυτή η έκρηξη εκδόσεων για την Πάτρα και την ταυτότητα της σίγουρα κάτι θα αφήσει… Ας μην το έχουμε ακόμα συνειδητοποιήσει, η ιστορία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτής της πόλης προβλήθηκαν καίρια και δυναμικά τα δυο τελευταία χρόνια. Το σωρευμένο υλικό συνιστά συμπαγή βάση για την επανεύρεση της κοινής ταυτότητας και της συνείδησης του παρελθόντος, του παρόντος και τους μέλλοντος της πόλης του Πατρέα, του Άρατου, του Φιλοποίμενος, του Πρωτοκλήτου, του Αρέθα, του Καρατζά, του Claus, του Γούναρη, του Μιχαλακόπουλου, του Κανελόπουλου… Μιας κοινής συνείδησης ικανής να γεννήσει νέες δυνάμεις πρωτοπορίας στο χώρο του εμπορίου, της εργασίας, της επιστήμης, της τέχνης και του τρόπου της καθημερινής ζωής. Δυνάμεις με την αναγκαία τεχνογνωσία που δεν αλληθωρίζουν προς την Αθήνα, αλλά εργάζονται και δημιουργούν εδώ, γιατί εδώ, σε αυτή τη γωνιά του χώρου και του χρόνου νιώθουν οικεία και άνετα, γιατί εδώ νιώθουν στο σπίτι τους. Δυνάμεις πρωτοπορίας με αίσθηση αποστολής που αγωνίζονται στο δικό τους μετερίζι πάνω στα στέρεα θεμέλια της κοινής μας πολιτιστικής και αισθητικής ιδιοπροσωπίας να δημιουργήσουν την Πάτρα του μέλλοντος μας, την Πάτρα των νέων πολιτικών και κοινωνικών δεδομένων της κοινής μας πατρίδας, της Ευρώπης.
«Δεν αρκεί να ονειροπολούμε…είναι λίγο. Δεν αρκεί να πολιτικολογούμε. Είναι πολύ. Κατά βάθος ο υλικός κόσμος είναι απλώς ένας σωρός από υλικά. Θα εξαρτηθεί από το αν είμαστε καλοί ή κακοί αρχιτέκτονες το τελικό αποτέλεσμα. Ο Παράδεισος ή η Κόλαση που θα χτίσουμε. Εάν η ποίηση παρέχει μια διαβεβαίωση και δη στους καιρούς της ανεπάρκειας είναι ακριβώς αυτή: ότι η μοίρα μας παρ’όλα αυτά βρίσκεται στα χέρια μας» (2)…
Dr. med. Π. Αλεξόπουλος
Νυρεμβέργη, Νοέμβρης 2006
(1) Wolfran Weimer. Was hat der Sueden? Cicero. November 2006
(2) Οδυσσέας Ελύτης. Λόγος κατά την τελετή απονομής του Νόμπελ λογοτεχνίας
¨Πελοπόννησος¨, 27 Νοεμβρίου 2006