Το ηθικό πλεονέκτημα ως προϋπόθεση και καταλύτης

Του Δρ. Π.Κ. Αλεξόπουλου, Ψυχιάτρου

H δυσανεξία του υπουργού κ. Γ. Σταθάκη απέναντι στις ειλικρινείς οικονομικές συναλλαγές με την πολιτεία απασχόλησε τα μέσα μαζικής ενημέρωσης για μια ακόμα φορά. Μαζί με τα πεπραγμένα του κ. Αλ. Μητρόπουλου, αλλά και τις υπόνοιες που σκιάζουν την επαγγελματική δραστηριότητα του υπουργού κ. Αλ. Φλαμπουράρη, η συμπεριφορά του κ. Σταθάκη ναρκοθετεί μετ’ επιτάσεως το ηθικό πλεονέκτημα της «πρώτης φοράς Αριστεράς». Μοιραία οι παραπάνω συμπεριφορές συγκρίνονται με αυτές πολιτικών ταγών του παρελθόντος.

assets_LARGE_t_420_54185493Για παράδειγμα, περίπου 93 έτη πρωτύτερα, το Νοέμβριο του 1922, μέσα στα χαλάσματα της Μικρασιατικής εκστρατείας και στο ζόφο του ξεριζωμού εκατομμυρίων ελληνικής καταγωγής Μικρασιατών, ο Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης, πρώην πρωθυπουργός, οδηγείται – μαζί με το γενάρχη της Ελληνικής Κεντροδεξιάς Δημήτριο Γούναρη, καθώς και άλλους τέσσερις κορυφαίους παράγοντες των τελευταίων φάσεων της Μικρασιατικής εκστρατείας – ως ένοχος εσχάτης προδοσίας στο θάνατο. Λίγο πριν τη μεταφορά τους ενώπιον του εκτελεστικού αποσπάσματος ο Πρωτοπαπαδάκης θυμήθηκε πως ο φίλος και συναγωνιστής του Γούναρης ήταν πένης και δεν θα ήταν σε θέση να πληρώσει την αποζημίωση των διακοσίων χιλιάδων δραχμών που του είχε επιδικάσει το έκτακτο στρατοδικείο. Προκειμένου να μη θιγεί η αξιοπρέπεια του Γούναρη, άλλαξε ο Πρωτοπαπαδάκης τη διαθήκη του ούτως ώστε να πληρωθεί η αποζημίωση από τη δική του περιουσία, παρότι σε λίγα λεπτά και οι δυο θα έπεφταν νεκροί από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος!

Θα σχολιάσει κανείς: άλλοι καιροί, άλλα ήθη και κυρίως άλλοι άνθρωποι, δίχως μακροχρόνιες σπουδές στο λαϊκισμό, στην ευκολία, στη ρηχότητα, στο κυνήγι του εύκολου κέρδους που κυριαρχούν εν Ελλάδι εδώ και δεκαετίες. Σωστό. Όμως η χρηστότητα της διαχείρισης οικονομικών υποθέσεων σε ατομικό και δημόσιο επίπεδο συνιστά σήμερα κεντρικό ζητούμενο για την υπέρβαση των αδιεξόδων. Αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την έξοδο από την κρίση. Καλλιεργεί κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτών, πολιτικών, δημόσιων λειτουργών και πολιτείας. Παράμετρος εξαιρετικά κρίσιμη, μιας και η επανεκκίνηση της πατρίδας δεν προϋποθέτει μόνο νομοθετήματα σχετικά με δομικές αλλαγές στην οικονομία ή τον εκσυγχρονισμό του κράτους. Δίχως κλίμα εμπιστοσύνης η πραγματοποίηση και η επιτυχία των όποιων αλλαγών καθίστανται ακόμα πιο αβέβαιες, αφού οι αδράνειες του κοινωνικού σώματος και των γραφειοκρατικών μηχανισμών ισχυροποιούνται. Η ηθική ακεραιότητα δύναται να λειτουργήσει ως καταλύτης της φυγής προς τα εμπρός. Δίπλα στις μεταρρυθμίσεις απαιτείται επομένως μια επανάσταση ήθους, η οποία θα εμπεδώσει μια σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής. Δύσκολο στοίχημα. Σε ποιούς θα μπορούσε να στηριχθεί; Μάλλον θα βασιστεί όχι τόσο σε ευφυΐες ή σε σπουδαία μυαλά, αλλά κυρίως σε «χαρακτήρες», σε ενεργούς πολίτες τυφλά πιστούς σε ηθικά προτάγματα, με γερές, ατσάλινες, σπονδυλικές στήλες, δίχως εύκαμπτο ηθικό κώδικα και χαμαιλεόντιες λογικές. Υπάρχουν τέτοιες προσωπικότητες; Άγνωστο. Θα το δείξει ο χρόνος. Το πρόβλημα είναι πως τα περιθώρια που μας αφήνει ο τελευταίος έχουν γίνει πλέον ασφυκτικά. «Η ηθική γραμμή δεν είναι μόνον ηθική, αλλά είναι και η πιο σκόπιμη… Αληθινά μπροστά πας μόνο με τον ίσιο δρόμο…» (Παναγιώτης Κανελλόπουλος).

“Πελοπόννησος”, 09 Δεκεμβρίου 2015

Comments are closed.