old coat … drawing on crumpled paper, charcoal , by Dora Bratelj
Του Δρ. Π.Κ. Αλεξόπουλου, Ψυχιάτρου
Στο καμίνι της κρίσης ανατράπηκαν στεγανά και έλιωσαν πολυετείς πολιτικές εχθρότητες. Τα δύο πάλαι ποτέ μεγάλα κόμματα, που φιλοδοξούν να εκπροσωπούν το κοινωνικό κέντρο, επέδειξαν «ανίερη» -για το ιδεολογικό αλφαβητάρι της Μεταπολίτευσης- ευελιξία προκειμένου να αγκιστρωθούν στην εξουσία. Δυστυχώς οι ανατροπές δεν αφορούσαν το ήθος του πολιτεύεσθαι. Οι ψίθυροι περί αναξιοκρατίας, διαφθοράς, απαξίωσης της λειτουργίας του κοινοβουλίου αλλά και εξαρτήσεων από εξωθεσμικά κέντρα, που κάθε τόσο σπάζουν τη συνομωσία της σιωπής των κεντρικών μέσων μαζικής ενημερώσεως (ΜΜΕ), αυτό πιστοποιούν και αμαυρώνουν τις όποιες φιλότιμες μεταρρυθμιστικές απόπειρες… Το μονοπάτι εξόδου από την κρίση δεν διανοίγεται όμως με αμαρτωλές έξεις και εξουσιολογνεία. Η διάνοιξη του απαιτεί ηθικό κύρος, όραμα, πάθος προσφοράς, συνείδηση ιστορικής συνέχειας και πίστη στη νομιμότητα. Η πίστη στη νομιμότητα δεν ταυτίζεται αποκλειστικά με κατασταλτικές πολιτικές έναντι των άκρων. Αφορά πρωτίστως τον (αύτο)έλεγχο των λειτουργών της πολιτείας και του πολιτεύματος. Δεν στοχεύει σε πρόσκαιρα επικοινωνιακά κέρδη. Δεν συνιστά μια ακόμα μεσοβέζικη λύση. Αποτελεί καίριο στοιχείο του αναγκαίου αξιακού συστήματος για την έξοδο από την κρίση… Το κοινωνικό κέντρο παίζει σήμερα τα ρέστα του στο παρά πέντε της επέλασης των πολύβουων «συνιστωσών» του λαϊκισμού… Η τράπουλα είναι δυστυχώς σημαδεμένη, διότι τα πρόσωπα που το εκπροσωπούν δεν είναι σπαθιά, ανοίγοντας έτσι την κερκόπορτα στη βία και στον Αριστερό και Δεξιό εξτρεμισμό…
Ίσως πάλι να υπάρχουν άσοι ελπίδας σε κάποια μανίκια που επιβάλλεται επειγόντως να σηκωθούν… Η κινητικότητα που αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια και καταλύθηκε από τις κοινωνικές ανατροπές αποτελεί ακτίνα αισιοδοξίας, μιας και δεν περιορίστηκε στο επίπεδο των ηγεσιών, αλλά διατρέχει το σύνολο του κοινωνικού σώματος. Το καμίνι της κρίσης στάθηκε αφορμή για συναντήσεις δυνάμεων, προσώπων και δυναμικών του κοινωνικού κέντρου που έμειναν όλα αυτά τα χρόνια συνειδητά στο πολιτικό περιθώριο και μακρυά από αμαρτωλά «πάρε- δώσε». Δημιουργικοί επιστήμονες, άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, του μόχθου και της προκοπής, επιτυχημένοι επιχειρηματίες και έμποροι διαλέγονται και εντοπίζουν κοινούς τόπους και κοινά αιτήματα: ανταγωνιστικότητα, αξιοκρατία, διαφάνεια, δημοκρατική εμβάθυνση, αποκέντρωση, καλλιέργεια της πολιτισμικής αυτοσυνειδησίας (τι σημαίνει σήμερα να είσαι Έλληνας… να έρχεσαι από μακρυά και να είσαι ταγμένος να πας μακρυά;…), ισότιμη συμμετοχή στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι…
Έως σήμερα οι κοινοί τόποι και τα κοινά αιτήματα δεν συνοδεύθηκαν από τακτικές κινήσεις στο ναρκοθετημένο πεδίο της δράσης. Από τη μια, το ενοχικά αλληλοστηριζόμενο πλέγμα συμφερόντων του κυβερνητικού μηχανισμού και των κεντρικών ΜΜΕ μοιάζει ανάχωμα ανυπέρβλητο που τρομοκρατεί και απελπίζει. Από την άλλη, ιδεολογικά βαρίδια και αδράνειες με αναφορές στο παρελθόν και στρουθοκαμηλικές ναρκισσιστικές εμμονές («είμαι Αριστερός, δεν είναι δυνατό να βρεθώ στο ίδιο μετερίζι με τους Δεξιούς») ναρκοθετούν τη σύμπηξη πρωτοβουλιών ικανών να δράσουν ως επιταχυντές στην πορεία δημιουργίας μιας δημοκρατικής πρωτοπορίας. Λειτουργούν σαν βαριά πανωφόρια που ίσως μας προστάστευσαν κατά το καταχείμωνο των σφοδρών ιδεολογικών αντιπαραθέσεων, αλλά τώρα, στο λυκαυγές της νέας εποχής συνιστούν τροχοπέδη στις προσπάθειες μας να ξεχυθούμε τρέχοντας στο λιβάδι του μέλλοντος.
Παραδειγματικός, ανυστερόβουλος ανατροπέας των επίπλαστων κομματικών περιχαρακώσεων, όταν η ιστορική συγκυρία το επέβαλε, υπήρξε ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ανεψιός του εκτελεσμένου για εσχάτη προδοσία Δημητρίου Γούναρη. Αποτίναξε από πάνω του το βαρύ πανωφόρι του εθνικού διχασμού. Βγήκε στο «αντάρτικο» ιδρύοντας το Εθνικό Ενωτικό Κόμμα μόλις 13 έτη και ένα μήνα μετά την εκτέλεση των Έξι. Ίσως ήταν η συγκεκριμένη κίνηση που μπόλιασε καίρια το δημόσιο διάλογο τότε και επέτρεψε τη συγκρότηση σωτήριων για το μέλλον της χώρας συστρατεύσεων τη δεκαετία του ’40.
![Monodromos[1]](http://blogs.upatras.gr/palexopoulos/wp-content/uploads/sites/26/2009/09/monodromos14.jpg)
Αντιμέτωπος με την καίρια πρόκληση της μετουσίωσης των συναινέσεων σε πολιτική δράση βρίσκεται σήμερα κάθε ενεργός πολίτης που ποθεί να σωθεί η κοινωνία από τον σπαραγμό και να τεθεί η πατρίδα σε τροχιά ανασυγκρότησης. Οι κοινοί τόποι είναι η πυξίδα. Το ήθος και τα καθαρά χέρια η αναγκαία συνθήκη. Η πολιτιστική αυτοσυνειδησία και η πίστη στις πανανθρώπινες αξίες του Ελληνισμού ο καταλύτης… Να αποτινάξουμε επιτέλους τα βαριά πανωφόρια από πάνω μας… «Να πούμε τρεις φορές παρ’ όλ’ αυτά, τρεις φορές να φτύσουμε στις παλάμες μας όπως ένας παλιός στρατιώτης κι έπειτα να προχωρήσουμε μπροστά, να συνεχίσουμε τον δρόμο μας, όμοιοι με σύννεφα του δυτικού ανέμου, προς το άγνωστο»… (Georg Heym)