Καταγραφές Λόγου

Του Δρ. Π. Κ. Αλεξόπουλου, Ψυχιάτρου

Ο λαϊκισμός έχει εν πολλοίς ταυτιστεί με τη δημαγωγία και τη δημοκοπία. O λαϊκισμός σήμερα στην Ελλάδα χωράει τα πάντα: από την αντισυστημική Ακροδεξιά, έως τα τελετουργικά της αγανάκτησης και την ανάδυση της ριζοσπαστικής Αριστεράς του ΣΥΡΙΖΑ ως κυβερνώσας Αριστεράς. Είναι άραγε ο λαϊκισμός μια έννοια που γίνεται πραγματικά κατανοητή, ή ο καθένας την αντιλαμβάνεται μόνο εν μέρει και πάντα με το δικό του νεφελώδη τρόπο;

Ο ομότιμος καθηγητής της φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Παναγιώτης Νούτσος βρέθηκε πριν λίγες μέρες στην Πάτρα, στο φιλόξενο κήπο του «Πολύεδρου» και προσπάθησε με ενάργεια να  σκιαγραφήσει την έννοια του λαϊκισμού. Για τον καθηγητή Παναγιώτη Νούτσο λαϊκισμός είναι η εύκολη μετατροπή του μέρους σε όλο. Είναι «κάθε πολιτική γενίκευση, που έχει ως καμβά και όριο το λαό ή την κοινή γνώμη και κινητήρια δύναμη το κόμμα». Στο πλαίσιο αυτής της γενίκευσης προσπερνιούνται ή αποσιωπούνται «οι εκάστοτε εσωτερικές αντιθέσεις του λαού που διεκδικεί την αλλαγή». Ένα καλό παράδειγμα λαϊκισμού συνιστά το παλιό σύνθημα διαφόρων κινητοποιήσεων: νόμος είναι το δίκαιο του εργάτη. Το δίκαιο, το συμφέρον του μέρους,  μιας συγκεκριμένης κοινωνικής τάξης μετατρέπεται σε κανόνα δικαίου που ρυθμίζει τις σχέσεις του συνόλου της κοινωνίας. Οι συμμετέχοντες στην κινητοποίηση ταυτίζονται με το σύνολο του λαού. Οι ταξικές και άλλες κοινωνικές διαφορές παραμερίζονται. Αυτή η αποσιώπηση των ανωτέρω  διαφoρών συνδέεται με τον υπερτονισμό του δημοκρατικού κανόνα του σεβασμού της  άποψης της πλειοψηφίας, εις βάρος άλλων αρχών του κράτους δικαίου όπως η εγγύηση των ατομικών οικονομικών και πολιτικών δικαιωμάτων όλων των πολιτών, και κυρίως αυτών που βρίσκονται εκτός του πλειοψηφικού ρεύματος.

Ο λαϊκισμός τοποθετεί τις κοινωνίες στο κέντρο ενός φαύλου κύκλου εκφυλισμού της δημοκρατίας. Προβλήματα στη λειτουργία του πολιτικού συστήματος, όπως η αποξένωση του λαού από την ελιτίστικη άρχουσα τάξη, τα ελλείμματα εμπιστοσύνης και αντιπροσώπευσης, τα διαρκώς επιδεινούμενα κοινωνικά ζητήματα στρώνουν το δρόμο για τις απλουστευτικές λαϊκίστικες αντιλήψεις. Οι τελευταίες ναρκοθετούν το κράτος δικαίου (ατομικά δικαιώματα κλπ.) και οξύνουν έτσι περαιτέρω τις δυσλειτουργίες του πολιτικού συστήματος, σχηματίζοντας ένα φαύλο κύκλο.

Το ερώτημα είναι πώς σπάει αυτός ο φαύλος κύκλος. Αντίδοτο σε αυτή την κρίση εμπιστοσύνης ίσως να είναι η εμβάθυνση στη δημοκρατική ιδέα. Όταν οι ηγεσίες επιτηρούνται στενά και λογοδοτούν συχνά, όταν οι εκάστοτε αποφάσεις δικαιολογούνται και η δημόσια διαβούλευση είναι γόνιμη και ελικρινής, καλλιεργείται κλίμα εμπιστοσύνης στη λειτουργία της πολιτείας. Η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου και των κανόνων λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος δύναται να οδηγήσει στην ανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών στο πολιτικό σύστημα. Η εμβάθυνση της δημοκρατίας και η εμμονή στις αρχές του κράτους δικαίου ίσως να συνιστούν καλές απαντήσεις στο φλέγον και ακανθώδες ζήτημα του λαϊκισμού.

“Πελοπόννησος”, 11 Οκτωβρίου 2016

Του Δρ. Π. Κ. Αλεξόπουλου, Ψυχιάτρου

Κυκλοφόρησε μια σεμνή έκδοση για τη διαδρομή του Αιγιαλέως παιδιάτρου Γιώργου Σπηλιόπουλου που τίμησε με την παρουσία του τα βουλευτικά έδρανα και λάμπρυνε με το ήθος, τη σκέψη και τη δράση  του τη μεταπολεμική Αριστερά. Παρά τις δομικές και υφολογικές αδυναμίες της, η έκδοση «Γιώργος Σπηλιόπουλος- ο γιατρός των φτωχών» προβάλλει το έργο ενός ιατρού που στήριξε την ελληνική οικογένεια σε καιρούς στέρησης και ένδειας και στάθηκε με σοφία και νηφαλιότητα πάνω από κομματικές ακρότητες, υπηρετώντας τα προτάγματα της μετεμφυλιακής ελληνικής Αριστεράς.

Είναι αξιοσημείωτο πως οι εντυπώσεις για μια ιστορική περίοδο δε διαμορφώνονται αποκλειστικά από τα γεγονότα, αλλά και από τους ανθρώπους που έδρασαν καταλυτικά στο εκεί και στο τότε, από το ήθος, τη διαδρομή, τα πάθη, τις αδυναμίες τους, από το στίγμα που άφησαν στη συλλογική μνήμη. Αναθερμαίνει και συντηρεί το μύθο μιας φωτεινής προσωπικότητας της Αριστεράς η παραπάνω έκδοση, όπως έκαναν και κάνουν και άλλες σχετικές εκδόσεις. Συνιστά τακτικό πλεονέκτημα για το συγκεκριμένο χώρο η συνεχής προσπάθεια ανάδειξης της ιστορικής διαδρομής ανθρώπων που αγωνίστηκαν στους κόλπους της Αριστεράς, αφού οι πόλεμοι της μνήμης αποτελούν ένα από τα πεδία στα οποία κρίνεται και θεμελιώνεται η ιδεολογική κυριαρχία. Η προβολή φωτισμένων προσωπικοτήτων απαλύνει τα ιστορικά αποτυπώματα που αφήνουν  οι ακρότητες, οι βιαιότητες και ο τυφλός φανατισμός που συνιστούν δυστυχώς αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης ιστορίας. Με αυτό τον τρόπο εξωραϊζονται ιστορικές διαδρομές και αυξάνεται η έλξη και η γοητεία που ασκεί η ιστορική διαδρομή ενός πολιτικού χώρου.

Σε αντίθεση με την Αριστερά, ο χώρος της (Κεντρο-) Δεξιάς μόνο περιφερικά, εάν όχι και περιθωριακά, επιδόθηκε σε αντίστοιχες ενασχολήσεις. Αξίζει μνείας η απογοήτευση περευρεθέντος στην παρουσίαση βιβλίου της Τατιάνας Αβέρωφ πριν περίπου δυο χρόνια στην Πάτρα για την αδιαφορία της τοπικής Νέας Δημοκρατίας για μια εκδήλωση που εν τοις πράγμασι αναφερόταν στον ευπατρίδη Ευάγγελο Αβέρωφ-Τοσίτσα, πρώην πρόεδρο του κόμματος. Η Νέα Δημοκρατία μοιάζει «βολεμένη» (ή και «μουδιασμένη») κάτω από το βαρύ ίσκιο του Κωνσταντίνου Καραμανλή, αγνοώντας ίσως το ρόλο που παίζει η ανάδειξη ενός μωσαϊκού φωτισμένων πολιτικών προσωπικοτήτων στους πολέμους της μνήμης. Μόνον έτσι όμως αποκτά ανθρώπινο πρόσωπο (-α) (με ανατάσεις, πτώσεις, μίση και πάθη) το ιστορικό  αφήγημα μιας παράταξης. Μόνον έτσι δύναται να εμπεδωθεί στη μνήμη η πολυμορφία της ιστορικής διαδρομής του χώρου της (Κέντρο-) Δεξιάς, ενός χώρου που δυστυχώς συχνότατα τις τελευταίες δεκαετίες αποτυπώνεται μονολιθικά και μονοδιάστατα.

“Πελοπόννησος”, 17 Σεπτεμβρίου 2016

… He rocked her back and forth in his arms. He suddenly felt old and clever, and things that mattered once didn’t matter any more. He could afford to be honest with her. “I’m not particularly gifted at anything, […]” he said. “I’m not going to rise very far. We’re always going to have to struggle for money”.

“Oh you,” she said, in a single-song voice, “You.”

The white curtains moved gently against the windows in the wind. A soft light radiated through the room. An enchantment drew them towards the open window, arm in arm, and they leaned out… The countryside was bathed in moonlight…

“Little Mann- What now?” Hans Fallada

Του Δρ. Π. Κ. Αλεξόπουλου, Ψυχιάτρου

Η ακτινολογική κοινότητα πανελληνίως τον περιέβαλε με διαχρονική εκτίμηση και σεβασμό. Οι ακτινοθεραπευτές αναγνώριζαν στο πρόσωπο του έναν από τους γενάρχες τους. Τα εκάστοτε ιατρεία του αποτελούσαν για χρόνια σημεία συνάντησης για κουβέντα περί τα πολιτικά και την ιστορία. Ο Γιάννης Παπαδημητρίου εγκατέλειψε πλήρης ημερών στα τέλη Μαϊου τα εγκόσμια αφήνοντας ίσως πίσω του μια «συνταγή» για το πως θα μπορούσαμε να γυρίσουμε τη ρευστότητα των καιρών με το μέρος μας.

Ο Παπαδημητρίου ήταν ένας άριστος επαγγελματίας. Προσέγγιζε την ιατρική με μεράκι και την αντιλαμβανόταν ως τέχνη. Αξιοποιούσε τα πενιχρά ακτινοθεραπευτικά μέσα της εποχής του για «να παίξει στα ίσια» -όπως τα θεραπευτικά αποτελέσματα των παρεμβάσεων του πιστοποιούν- ακτινοθεραπευτικές μονάδες με πολύ πιο άρτιο εξοπλισμό. Η αγάπη του για τον πάσχοντα άνθρωπο, η οξύτητα της κλινικής ματιάς του και η αναζήτηση ρεαλιστικής λύσης σε κάθε κλινικό πρόβλημα χάραξαν την τροχιά του προς την επιτυχία. Η αφοσίωση του στην ιατρική και η πραγματιστική προσέγγιση του στις επαγγελματικές προκλήσεις ίσως συνιστούν χρήσιμα εργαλεία για το σήμερα, μιας και η πρόσβαση σε τεχνικά μέσα γίνεται λόγω της κρίσης ολοένα και πιο δυσχερής και η επαγγελματική καθημερινότητα του καθενός καθίσταται ισορροπία πάνω σε τεντωμένο σχοινί.

Ο Παπαδημητρίου δεν επαναπαύθηκε στην επαγγελματική επιτυχία του, αλλά λειτούργησε ως ενεργός πολίτης πολυεπίπεδα. Η διοικητική, συνδικαλιστική, πολιτική και ιστοριογραφική δραστηριότητα του υπήρξε γόνιμη και δημιουργική. Πάλεψε για τη βελτίωση των υγειονομικών υπηρεσιών ως διευθυντής του Ακτινολογικού Τμήματος και πρόεδρος του επιστημονικού συμβουλίου του νοσοκομείου «Άγιος Ανδρέας». Ανέλαβε πόστα στην ελληνική ακτινολογική εταιρεία και στον ιατρικό σύλλογο Πατρών. Δεν δίστασε ακόμα και να  εκτεθεί πολιτικά είτε ως μέλος της νομαρχιακής επιτροπής της ΕΡΕ τη δεκαετία του ‘60, είτε ως υποψήφιος φιλελεύθερων αυτοδιοικητικών σχημάτων μεταπολιτευτικώς. Η πολιτική ταυτότητα του δεν στάθηκε όμως τροχοπέδη σε μια στάση ζωής και προσφορά που στην πράξη υπερέβαιναν τους κομματικούς διαχωρισμούς. Παράλληλα η αγάπη του για την ιδιαίτερη πατρίδα του το Μαζαράκι Αχαϊας αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για ιστορική έρευνα που είχε ως καρπό ιστορικά πονήματα. Η πολυσχιδής και γόνιμη δράση του ενεργού πολίτη Γιάννη Παπαδημητρίου αποτελεί παράδειγμα για το πως οι επαγγελματικά επιτυχημένοι «βγαίνουν μπροστά» για να «ανταποδώσουν» στην κοινωνία, να ανοίξουν μονοπάτια προκοπής, δημιουργίας και προόδου.

Προεκλογικό διαφημιστικό υλικό για τις Δημοτικές Εκλογές του 1986 στις οποίες ο Ι. Παπαδημητρίου ήταν υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος      

Σκιαγραφεί η διαδρομή του ιατρού Γ. Παπαδημητρίου μια Ελλάδα που παρά τις ανοικτές ακόμα πληγές του εμφυλίου σπαραγμού βάδιζε αταλάντευτα προς ένα καλύτερο αύριο. Η πορεία αυτή βασίστηκε στη διττή δράση φωτισμένων ανθρώπων. Θεμελιώθηκε πάνω στην επαγγελματική ευσυνειδησία και αποτελεσματικότητα, αλλά και στην ανυστερόβουλη συμμετοχή στα κοινά μιας μικρής, αλλά κρίσιμης κοινωνικής μάζας. Ίσως η διττή δράση να είναι τελικά η παρακαταθήκη του Παπαδημητρίου για το πέρασμα από την παρακμή και τη βαθιά κρίση του σήμερα σε ένα δημιουργικό αύριο.

Εφημερίδα “Πελοπόννησος”, 25.06.2016

Ποτέ μου δεν ανακατεύθηκα με πρόσωπα, δεν ξεχώρισα τους συνανθρώπους μου σε άσπρο και μαύρο (εγώ ανήκοντας στο άσπρο, φυσικά), μα προτίμησα να καταλάβω τα ορισμένα γενικότερα σχήματα ή τις καταστάσεις με τις οποίες ταυτίζονται οι άνθρωποι και τελικά τις υπηρετούν απρόσωπα, είτε καλές είναι είτε κακές. Τα πρόσωπα τους άλλωστε θα μπορούσαν να είναι οποιαδήποτε. Δεν ενδιαφέρθηκα ποτέ για πρόσωπα. Μοναχά στην περίπτωση της αγάπης σταμάτησα ή ενδιαφέρθηκα για πρόσωπα, ποτέ σε άλλη περίπτωση.

Θα κάνω σήμερα […] μια εξαίρεση για δυο ανθρώπους […] που η προβολή τους τις μέρες τούτες […] φανερώνει την πνευματική κατρακύλα και το ανεύθυνο του τόπου αυτού […]. Πρέπει κανείς να θυμάται […] και να σταματάει σε ορισμένα […] τέτοια πρόσωπα. Για να μαθαίνει να είναι λιγάκι πιο ταπεινός. Και αντί [κανείς] να υπερηφανεύεται ή να αγαναχτάει λογαριάζοντας τον εαυτό του άσπρο και τους άλλους μαύρο […] προτιμότερο να καταλάβει πως δεν υπάρχει άσπρο και μαύρο διαχωρισμένα απόλυτα, αλλά πως ο άνθρωπος εξευτελίζεται […] ή καλυτερεύει όλος μαζί. Το μαύρο του γείτονα σε μαυρίζει, και το δικό σου άσπρο, αν έχεις, ασπρίζει αμοιβαία το γείτονα. […] για το Χίτλερ και την ακολουθία του είναι υπεύθυνοι όλοι οι Γερμανοί και για τους Γερμανούς συνυπεύθυνοι όλοι εμείς οι άλλοι…

Προτιμότερο, λοιπόν, να λογαριάζουμε την κατάντια μας- όχι το πόσο εμείς είμαστε άσπροι. Και αντί να καυχιόμαστε για τα προτερήματα της φυλής, να λέμε καλύτερα (anticlimax): «τέτοιους βγάζει το έθνος μας» για τον Μ ή τον Τ κάθε φορά που θα αναλογιζόμαστε τα καμώματα των «παράλληλων βίων» τους. Το κέρδος θα ήταν μεγαλύτερο από τη ζημιά.

Ζήσιμος Λορεντζάτος, Collectanea (221)

Αξιότιμε κ. Διευθυντά,

στο φύλλο της Μεγάλης Πέμπτης 28 Απριλίου 2016 της «Πελοποννήσου» φιλοξενήθηκαν αποσπάσματα ομιλίας του ιστορικού κ. Νίκου Τόμπρα για τη διαδρομή του Πατρινού στρατιωτικού, πολιτικού και διατελέσαντος πρωθυπουργού Στυλιανού Γονατά. Ξενίζει στον αναγνώστη η ανάσυρση και επαναχρησιμοποίηση του χαρακτηρισμού του Γονατά ως ηγέτη του αποκηρυγμένου από τον Ναπολέοντα Ζέρβα «προδοτικού» ΕΔΕΣ των Αθηνών. Δεν ερμηνεύεται, ούτε δικαιολογείται η χρήση του χαρακτηρισμού «προδοτικός» στο κείμενο, ίσως λόγω στενότητας χώρου. Μένει έτσι η μομφή να αμφισβητεί τον πατριωτισμό ενός ανθρώπου που φυλακίσθηκε από τους Γερμανούς κατακτητές επί τετράμηνο στα τέλη της κατοχικής περιόδου.

Γιατί χαρακτηρίζεται η δράση του Γονατά ως «προδοτική»; Επειδή αυτός πρωτοστάτησε στα τέλη της Κατοχής στη συγκρότηση των Ταγμάτων Ασφαλείας, επιδιώκοντας την αποτελεσματική αντιμετώπιση της επιθετικότητας-επεκτατικότητας του καθοδηγούμενου από το ΚΚΕ ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Βρισκόμαστε στο 1943. Πρόκειται για μια περίοδο μετάβασης από την κατοχική στη μεταπολεμική εποχή. Η ζυγαριά γέρνει πια καθαρά υπέρ των συμμάχων: οι ναζιστικές επιχειρήσεις στη Βόρεια Αφρική έχουν αποτύχει, ενώ ο Κόκκινος Στρατός έχει απωθήσει από το Στάλινγκραντ τις χιτλερικές λεγεώνες. Στην Ελλάδα μια ομάδα του πολιτικού κόσμου αγωνιά για την εντεινόμενη εμφυλιοπολεμική προσπάθεια του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ να κυριαρχήσει στα βουνά και στις πόλεις και να μονοπωλήσει την αντίσταση, προκειμένου να διευκολυνθεί το ΚΚΕ στην κατάληψη της εξουσίας, όταν οι Γερμανοί αποχωρήσουν(1-4). Ο Γονατάς βλέπει στη συγκρότηση των Ταγμάτων Ασφαλείας το αντίπαλον δέος στην επεκτατικότητα του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Ο Πατρινός πολιτικός δεν κρύβεται, δεν μένει στο ημίφως, ειδικά σε μεταβατικές περιόδους, με χαμένο προσανατολισμό και δίχως έρμα (πρβλ. μικρασιατική καταστροφή). Το 1943 κάνει μια στρατηγική επιλογή με γνώμονα το πέρασμα στη μεταπολεμική περίοδο. Εάν η επιλογή αυτή δικαιώνεται ιστορικά, παραμένει θέμα ανοιχτό, μιας και η έρευνα για τα Τάγματα δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Για παράδειγμα, οι λόγοι της επιτυχίας της συγκρότησής τους (αριθμούσαν στα τέλη της Κατοχής περί τους 30.000 άνδρες, σε μεγάλο ποσοστό βενιζελικών πολιτικών φρονημάτων) συνιστούν ακόμα θέμα έντονου ερευνητικού ενδιαφέροντος (1,2).

Μέσα στο ομιχλώδες περιβάλλον των τελευταίων μηνών της Κατοχής είναι μάλλον απίθανο ένας δημόσιος άνδρας που κινήθηκε, κατά τον Ελευθέριο Βενιζέλο, «με σοβαρότητα και βαθύτατη αντίληψη του καθήκοντος του» να έδρασε προδοτικά. Κατά συνέπεια η ανάσυρση και προβολή ενός χαρακτηρισμού των ταραγμένων και σκοτεινών κατοχικών και των πρώτων εμφυλιοπολεμικών χρόνων συνιστά (ακούσια) ασέβεια έναντι της μνήμης ενός πατριώτη «εβδόμης αποστάξεως» όπως ο Στυλιανός Γονατάς.

Σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία.

Με τιμή

Δρ. Π. Κ. Αλεξόπουλος, Ψυχίατρος

1. Σπ. Γ. Γασπαρινάτος, Οι ελληνικές κατοχικές κυβερνήσεις και δίκες κατοχικών δοσιλόγων και εγκληματιών πολέμου, Βιβλιοπωλείον της Εστίας 2015.
2. Χ. Φλάισερ, «Ντόπια και ξένη κατοχή: ορισμένες επισημάνσεις», στην έκδοση Η Ελλάδα 1936-44. Δικτατορία-Κατοχή-Αντίσταση, επιμ. Χ. Φλάισερ – Ν. Σβορώνος, Μορφωτικό Ινστιτούτο ΑΤΕ, 1989.
3. Γ. Ράλλης, Ο Ιωάννης Ράλλης ομιλεί εκ του τάφου, 1947.
4. C. M. Woodhouse, Το μήλο της έριδος, η ελληνική αντίσταση και η πολιτική των μεγάλων δυνάμεων, Εξάντας 1976.

ΣΗΜ. ΣΥΝΤ. Το γεγονός ότι «δεν έχει ολοκληρωθεί η έρευνα για τα Τάγματα Ασφαλείας» δεν μπορεί να ακυρώσει ή να καταψύξει την εγνωσμένη δράση τους… Επιπλέον, αν η ζυγαριά κατά το έτος 1943, έχει κλίνει υπέρ των συμμάχων, δεν σημαίνει ότι η περαιτέρω ένοπλη δράση και αντίσταση είχε καταστεί πλέον δευτερεύουσα λεπτομέρεια. Ούτως ή άλλως, ποιόν εξυπηρετούσε στρατιωτικά το πλήγμα κατά του ΕΛΑΣ σε εκείνη τη φάση, είναι μάλλον πασίγνωστο. Τούτο δεν αφορά τα κίνητρα του Στ. Γονατά, για τα οποία οι ιστορικοί είναι αρμοδιότεροι, αλλά την επιχειρηματολογία του επιστολογράφου μας.

Κωνσταντίνος Μάγνης

«Πελοπόννησος της Δευτέρας», 9 Μαϊου 2016

Σε ένα πάρτι στο σπίτι μου ήρθε κάποιος να πάρει την Έλγκα την Καββαδία… Του ζητήσαμε να περιμένει – κι αυτός άλλο που δεν ήθελε. Ρώτησε τη μητέρα μου αν υπήρχε ουίσκι (εξωτικό και σπάνιο ποτό τη δεκαετία του ’50). Από τα δώρα προς τον πατέρα υπήρχαν αρκετά αραχνιασμένα μπουκάλια στο υπόγειο. Έφεραν ένα και του έβαλαν δυο δάχτυλα. Αυτός ζήτησε την μπουκάλα κι άρχισε να την κατεβάζει συστηματικά. Όταν τελικά πήρε την Έλγκα να φύγουν, είχε αδειάσει τα τρία τέταρτα. Η μητέρα είχε πάθει σοκ.

Είχα σκάσει από την περιέργεια την άλλη μέρα, μέχρι να έρθει το απόγευμα και να τηλεφωνήσω στην Έλγκα: “Ποιός ήταν αυτός ο κοντός, φαλακρός, με τα μεγάλα αυτιά, που ήπιε όλο το ουίσκι;”, ρώτησα. “Δεν τον γνώρισες;” απόρησε η Έλγκα. “Ο Μαραμπού ήταν!”

Ο Μαραμπού! Ο Νίκος Καββαδίας! Το ίνδαλμα… Το είδωλο των εφήβων, κυριευμένων από το Mal du Depart. Ο καταραμένος ποιητής, ο εξωτικός, ο ερωτικός και σαρκαστής- στο σπίτι μου!

Αλλά ίσως περίμενα, κάποιον γιγαντόσωμο ναυτικό, σαν τον Γουίλι τον θερμαστή, άντρακλα που έδερνε στα μπαρ, έσερνε τις γυναίκες και δάμαζε τις τρικυμίες.

Ενδόμυχα είχα απογοητευθεί. Το μικροσκοπικό ανθρωπάκι με το ναυτικό πουλόβερ δεν ήταν ο ήρωας που φανταζόμουν…

Μετά θυμήθηκα το ουίσκι, και πως δεν τρέκλιζε καθόλου όταν έφυγε, και κατάλαβα πού ήταν η συμπυκνωμένη του δύναμη.

Νίκος Δήμου, Οι Δρόμοι μου- Μιχαήλ Βόδα, Ρήνου, Γαλήνης, Παράσχου 

… This would explain why every year he gets on a float and covered in badges, goes around the city with a pompous style. He has taken the bullet from a young age too. The impact of this shooting is enormous. It wedges in your memory the perception, the experience, the feeling of space, a piece of metal which shapes you for the rest of your lifetime and classifies you to a particular category of people, who mutually recognize themselves without any introductions, by a simple gaze and a nod, indicating complicity.

These people detest the term “carnavalistas”. I’m not a “carnavalista” they protest. “I’m a Patras citizen and I’m plainly and a simply a carnival”. The “-istas” identify other categories. So I am just carnival, and you are my carnival too. I am your confetti and you are  mine. I am a part of your memories and the deconstructed pose in your photo album and you are in mine. I am the name of your dreams and you are the name of my life. Many happy returns!

Konstantinos Magnis in Christos Stamatopoulos “2015 Patras Carnival”

Freedom a la Popper [is] not a comfortable option for everybody. Above all it makes individuals responsible for choosing, and responsible for the consequences of their choices. The issue is therefore twofold: on the one hand, there are leaders who wish to maintain control over their people and therefore discourage freedom, and on the other hand, there are people who wish to maintain their ignorance and mental servitude so as not to be responsible for their choices and have the anguish associated with making decisions whose consequences remain unknown when making these decisions. Hence, anti-democratic tendencies collide from the top and the bottom in an unholy alliance: who would imagine that individuals would willingly undemine their freedom?

Raphael Sassower

Popper’s Legacy- Rethinking Politics, Economics and Science