Η μετάβαση σε συνθήκες κανονικότητας ήδη ξεκίνησε. Ενώ τα περιοριστικά μέτρα μειώθηκαν, προστέθηκε τουλάχιστον ένα καινούργιο που έχει χαρακτήρα εμβληματικό και ίσως και συμβολική λειτουργία. Για εβδομάδες μάσκες προστασίας θα κρύβουν το μισό πρόσωπο μας. Η χρήση μάσκας ίσως συμβολίζει το αποτύπωμα της πανδημίας στον καθένα μας. Το αποτύπωμα αυτό εμπεριέχει πιθανότατα και θετικές εμπειρίες που θα φανούν χρήσιμες κατά την πορεία επιστροφής στην κανονικότητα.
Προσωπικά «φυλάω» ως πολύτιμη κληρονομιά από τις μέρες του εγκλεισμού την άσκηση στην ενσυνείδητη βίωση της στιγμής. Στις συνθήκες της καραντίνας ζήσαμε μια επιβράδυνση του χρόνου. Ο «θόρυβος» της καθημερινότητας μειώθηκε, ενώ η πανδημία κατέστησε την ανθρώπινη ευαλωτότητα πασιφανή. Δόθηκε έτσι η ευκαιρία για ενδοσκόπηση και αναστοχασμό. Είχαμε χρόνο να μοιραστούμε στιγμές με το στενό κύκλο των οικείων μας δίχως την αίσθηση πως ο χρόνος πιέζει. Τώρα που οι ρυθμοί επιταχύνονται και ο «θόρυβος» αυξάνει, η άσκηση στην ενσυνείδητη βίωση της στιγμής θα καθίσταται ολοένα και δυσκολότερη…
Ενδιαφέρουσα ήταν και η ραγδαία υιοθέτηση του ποδηλάτου ως μέσου άσκησης και μεταφοράς. Μακάρι να έχει συνέχεια. Η χρήση του ποδηλάτου στην Πάτρα, σε πείσμα των κινδύνων, συνιστά διεκδίκηση άμεσων και ουσιαστικών αλλαγών του αστικού χώρου από ηγεσίες δυσκίνητες και δίχως φαντασία.
Κρατάω επίσης το ρόλο που έπαιξε αυτές τις εβδομάδες στο δημόσιο διάλογο η αντικειμενική αλήθεια. Η κυβέρνηση συμβουλεύθηκε τους καθ’ ύλην αρμόδιους επιστήμονες και μετά έλαβε μέτρα αποτελεσματικά και εγκαίρως. Ο τρόπος διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης είναι τελείως διαφορετικός από τη διαχείριση άλλων υποθέσεων, όπως λ.χ. της διέλευσης του τραίνου από την Πάτρα. Έως πρότινος για το συγκεκριμένο θέμα δεν υπήρχε αλήθεια που να συνιστά κοινό τόπο: για τον πρώην υπουργό συγκοινωνιών και μεταφορών όλα ήταν εξασφαλισμένα για τη υπογειοποίηση, ενώ για τον νυν δεν υπάρχουν καν ώριμες μελέτες. Είναι θεμελιώδες για τα δημόσια πράγματα να καταστεί κοινός τόπος η ανεξαρτησία από σκοπιμότητες και δόγματα της αντικειμενικής αλήθειας, της αλήθειας που είναι αντίστοιχη με την πραγματικότητα. Θα είναι ευτύχημα η αντικειμενική αλήθεια να συνιστά από εδώ και εμπρός τη βάση της δημόσιας συζήτησης.
Σιγά σιγά οι ρυθμοί της καθημερινότητας επιταχύνονται. Οι οικονομικές συνέπειες της πανδημίας θα κορυφωθούν. Η πίεση θα αυξάνεται. Ίσως η αξιοποίηση των θετικών εμπειριών του εγκλεισμού να λειτουργήσει σαν ανάχωμα σε αυτή την πλημμυρίδα. Ίσως συμβάλλει στην ισορροπία και την ποιότητα της ζωής μας.
“Πελοπόννησος”, 09 Μαϊου 2020
