Χρατς, κλικ, φλας, τζιζ
Του Κωνσταντίνου Μάγνη, www.pelop.gr
Καθώς οι καρναβαλικές εκδηλώσεις πυκνώνουν, πληθαίνουν και τα φλας που αστράφτουν σαν φωτάκια σε δέντρο χριστουγεννιάτικο. Με μηχανές και κινητά φωτογραφίζουμε και αυτοφωτογραφιζόμαστε αφειδώς και ακόρεστα. Τα πάντα θεωρούνται άξια λήψης και στιγμιαίας περιφοράς. “Κοίτα τα μούτρα σου” “Α χα χα”. Σε λίγα δευτερόλεπτα τα μούτρα της προγενέστερης στιγμής έχουν σκεπαστεί από άλλα μούτρα και κάποια καινούργια “α χα χα” έχουν κάνει τα προηγούμενα να ξεχαστούν. Οι φωτογραφίες σωρεύονται στις μνήμες των συσκευών, αλλά όχι απαραίτητα και στις μνήμες των ανθρώπων. Αφού όμως οι συσκευές ανέλαβαν να θυμούνται και να σωρεύουν υλικό της ιστορίας, ο δικός μας εγκέφαλος απελευθερώνεται από αυτό το βάσανο, όπως και από το βάσανο της αξιολόγησης.
Οι τυπωμένες φωτογραφίες, τα παλιότερα χρόνια, ήταν λιγότερες και χειροπιαστές. Ο κόσμος αλώνιζε όλα τα φωτογραφεία της πόλης μπας και εντοπίσει την αφεντομουτσουνάρα του κάπου. Αν σου ξέφευγε κάποιο κομμάτι, σε έπιανε τρόμος και ενοχή, σαν να ανακάλυπτες ένα χαμένο παιδί σου που δεν το έχεις δηλώσει σε δημοτικό σχολείο. Τα λιγοστά αυτά κομμάτια της κάθε χρονιάς μετατρέπονταν βαθμιαία σε άλμπουμ από αυτά που ξεφυλλίζονται κατά καιρούς ή επιδεικνύονται στον επισκέπτη που κραύγαζε επιδοκιμαστικά από ευγένεια και μετά παραδίδονται στη νεότερη γενιά για να θαυμάσει τα ανδραγαθήματα των γονέων. “Κοίτα εδώ: Ο παππούς ντυμένος Μίκυ Μάους” “Αααααααααααααα!”
Οι άυλες φωτογραφίες θάβονται κάτω από τόνους επόμενες και μεθεπόμενες. Ισως μείνουν σε κάποια μνήμη μηχανής (αλλά ποιάς απ’ όλες), ίσως διασωθούν σε κάποιο τσιπ (που έχεις ξεχάσει πως διαθέτεις), σε ένα σι ντι του σωρού, από αυτά που φυλάς σε ντουλάπια, συρτάρια, φακέλους, χωρίς κωδικοποίηση σε μητρώο. Ισως κάποτε κάποια από αυτά τα ανοίξεις. Και θα δεις να παρελαύνει το πρόσωπό σου σε μυριάδες εκδοχές. Ο Ενας που γίνεται Χιλιάδες, και ταυτοχρόνως ένας Τίποτας. Τι υπόσταση έχει κάτι που υπάρχει σαν να μην υπάρχει;
Και κάπως έτσι, η ψηφιακή εποχή μας, ο πληθωρισμός των συσκευών, η κατάχρηση των δυνατοτήτων, ο εκμηδενισμός της κρίσης και της διάκρισης, σε συνδυασμό με την απογείωση της αυταρέσκειας και της αλαζονείας, άρα και της κενότητας, μας επέτρεψαν να χαθούμε μέσα σε μια μεραρχία από φωτογραφημένους αλλά στην ουσία Απωλεσθέντες Εαυτούς που κάηκαν σαν τον Ικαρο πλησιάζοντας το καταστροφικό φλας του ήλιου περισσότερο από όσο επιτρεπόταν.