Του Δρ. Π. Κ. Αλεξόπουλου, Ιατρού της Ψυχιατρικής και Ψυχοθεραπευτικής Κλινικής του Πολυτεχνείου του Μονάχου
Οι εξελίξεις που οδήγησαν από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου στην επανένωση των δύο γερμανικών κρατών ήταν ραγδαίες. Κατήργησαν σχεδόν εν ριπή οφθαλμού το σύνορο που χώριζε την Ευρώπη και το γερμανικό λαό. Δεν ήταν δυνατό όμως να γεφυρώσουν τις διαφορές του βιοτικού επιπέδου και της νοοτροπίας και κυρίως τις αποκλίσεις των ταυτοτήτων που χτίστηκαν στα περίπου πενήντα χρόνια της διαδρομής της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στα μονοπάτια του δυτικού κόσμου και της πορείας της Γερμανικής Λαοκρατικής Δημοκρατίας στο σοσιαλιστικό «παραδείσο» πίσω από το σιδηρούν παραπέτασμα (iron curtain). H Δυτική Γερμανία δόμησε για παράδειγμα την ταυτότητα της πάνω στις σταθερές της Ευρωπαϊκής ενοποιήσης, της ευημερίας και της ομοσπονδιακής, δημοκρατικής δομής του κράτους. Οι προτεραιότητες του βίου και της πολιτικής στην Ανατολική Γερμανία ήταν εντελώς διαφορετικές: ολοκληρωτισμός, ασφυκτικός εναγκαλισμός με την Σοβιετική Ένωση, κεντρικά σχεδιαζόμενη οικονομία. Οι παραπάνω αναφορές ίσως συνιστούν χρήσιμα εργαλεία για την επίλυση του γρίφου της «αντιευρωπαϊκής» κατά τον πρόεδρο της ζώνης του Ευρώ Jean-Claude Junker στάσηs της Γερμανίας έναντι κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αντιμετωπίζουν το φάσμα της χρεοκοπίας.
Κορυφαίοι Δυτικογερμανοί ηγέτες όπως ο Adenauer, o Brandt, o Schmidt, o Kohl ή o Genscher έδρασαν δεδομένης της σημασίας της ενοποίησης της Ευρώπης για την μεταπολεμική δυτικογερμανική ταυτότητα ως καταλύτες -όταν οι καιροί το απαίτησαν- για την επιτάχυνση και την εμβάθυνση των διαδικασιών προσέγγισης των κρατών μελών. Η σημερινή καγκελάριος της ενωμένης πλέον Γερμανίας δεν είναι κοινωνός της συγκεκριμένης παράδοσης. Γαλουχήθηκε στους κόλπους ενός κράτους που θεωρούσε το εγχείρημα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων «παράρτημα» της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. Επιπλέον ηγείται σήμερα μιας χώρας χειραφετημένης πλέον από το ασφυκτικό πλαίσιο του Ψυχρού πολέμου και τις ενοχές που δημιούργησε ο επεκτατισμός και τα εγκλήματα της ναζιστικής Γερμανίας. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο η καγκελάριος Merkel ίσως αντιλαμβάνεται την Ευρωπαϊκή Ένωση ή το Ευρώ ως εργαλεία προώθησης των γερμανικών συμφερόντων στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον. Δεν είναι δε τυχαίο πως ο σύμβουλος του Willy Brandt Klaus Harpprecht υπογραμμίζει δεικτικά στο φύλλο του Σεπτεμβρίου της πολιτικής επιθεώρησης Cicero την τακτική της καγκελαρίου Merkel να ναρκοθετεί τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες του Παρισιού και να εμβαθύνει με ευαρέσκεια της σχέσεις της Γερμανίας με την Ρωσία, ερεθίζοντας τα ιστορικά αντανακλαστικά των Γάλλων και των Πολωνών συνεταίρων της Γερμανίας στη κοινή ευρωπαϊκή πορεία.
Η καγκελάριος Merkel δεν ανήκει στη σχολή των πρωτοπόρων Γερμανών πολιτικών του Ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Είναι μια ρεαλίστρια πολιτικός που γνωρίζει καλά τον ρόλο της πατρίδας της ως ηγέτιδας δύναμης στα πλαίσια του κοινού ευρωπαϊκού σπιτιού που είναι πλέον γεγονός, καθημερινή πραγματικότητα και εμπεδωμένο στοιχείο της ταυτότητας του σύγχρονου ευρωπαίου πολίτη και όχι ζητούμενο, όπως ήταν έως τις τελευταίες δεκαετίες του περασμένου αιώνα. Το ιστορικό πλαίσιο είναι επομένως διαφορετικό. Τα νέα αυτά δεδομένα στο πεδίο της ευρωπαϊκής ενοποίησης σε συνδυασμό με την Ανατολικογερμανική παιδεία της καγκελαρίου συμβάλλουν στην αποστασιοποίηση της Γερμανικής ηγεσίας από το πάθος και την ορμή που χαρακτήριζε έως πρότινος τη Γερμανική προσέγγιση του εγχειρήματος της ενιαίας Ευρώπης και συχνά οδηγούσε στην απεμπόληση των βραχυπρόθεσμων Γερμανικών συμφερόντων προς όφελος της Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και συνοχής (π.χ. υιοθέτηση του κοινού Ευρωπαϊκού νομίσματος και εγκατάλειψη του Γερμανικού Μάρκου, παράβλεψη της σχεδόν ληστρικής διασπάθισης και κατασπατάλησης από την Ελληνική πολιτεία μεσογειακών προγραμμάτων, οικονομικών πακέτων, επιδοτήσεων κ.λ.π., το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προερχόταν από τα Γερμανικά ταμεία).
Η αλληλεγγύη και η συνοχή της Ένωσης προϋποθέτουν χρηστή διαχείριση των κοινών υποθέσεων και αμοιβαία εξυπηρέτηση των συμφερόντων όλων των εμπλεκομένων μερών/μελών. Ας μην λησμονούμε πως η Ένωση δεν είναι ούτε φιλανθρωπικό ίδρυμα, ούτε «πανάκεια για αργόσχολους» (Κωνσταντίνος Τσάτσος). Συνιστά ένα πρωτοποριακό δημοκρατικό εγχείρημα αλληλοπεριχώρησης, διαρκών διαπραγματεύσεων και συνεχών συμβιβασμών στη πορεία προς ένα κοινό Ευρωπαϊκό μέλλον μεσότητας, αντίθεσης στα άκρα, σταδιακής εξελίξεως και ευημερίας. Η καγκελάριος Merkel εκπροσωπεί έναν Ευρωπαϊκό λαό που είναι ισχυρός παίκτης στη σκακιέρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και βάσει αυτού του δεδομένου πολιτεύεται με πείσμα, υπομονή και επιμονή… Ας το έχουμε υπόψη μας όταν προβαίνουμε στην άκριτη δαιμονοποίηση της πολιτικής της, αναζητώντας εναγωνίως άφεση αμαρτιών ενώπιον του καθρέπτη μας…
www.thebest.gr 27 Δεκεμβρίου 2010
http://www.thebest.gr/news/index/viewStory/46843
“Πελοπόννησος” 28 Δεκεμβρίου 2010