Απομακρυσμένη διδασκαλία έκτακτης ανάγκης στην εποχή του Covid-19

Η κεντρική οθόνη του MS Teams κατά το online μάθημα “Διαχείριση Βάσεων Δεδομένων”. Στο κέντρο το powrpoint της παρουσίασης, στο κάτω μέρος οι συμμετέχοντες φοιτητές και το βίντεο του καθηγητή, στο πλάι το chat των αποριών.

Στην εποχή του Covid-19 έχεις δύο επιλογές: να μην κάνεις τίποτα και να αφήνεις την κατάσταση να σε ψυχοπλακώσει ή να συνεχίσεις να δουλεύεις σκληρά την ημέρα και να ψυχοπλακώνεσαι τα βράδια. Να συγκεντρωθείς στην έρευνα, όταν το σύστημα γύρω σου καταρρέει δεν είναι εύκολο. Δεν σου μένουν και πολλά περιθώρια, θέλεις να συνεχίσεις να έχεις επαφή με τους άλλους. Αφιερώνεσαι στο να κάνεις τα μαθήματά σου, να κρατήσεις την επαφή με τους φοιτητές σου, να νιώθεις ζωντανός, να προχωράς τη ζωή.

Όταν τα Πανεπιστήμια έχουν κλείσει από τις 5 Μαρτίου 2020, δεν έχεις πολλά περιθώρια, ψάχνεις τρόπους να κάνεις τα μαθήματα online. Με τον Μανώλη Τζαγκαράκη στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, εξετάσαμε 3 λύσεις για σύγχρονη εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση, ώστε να τις χρησιμοποιήσουμε σε συνδυασμό με το eclass, την ασύγχρονη πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών. Δοκιμάσαμε δύο λύσεις της Microsoft, το Skype for Business και το Teams, καθώς και το Google Hangouts.

Τελικά καταλήξαμε στο Microsoft Teams και το χρησιμοποιούμε σε 2 μαθήματα του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών με online meeting, έχοντας ως συμμετέχοντες περίπου 50 φοιτητές από τους 100 που έχουν εγγραφεί στο χώρο του eclass για το κάθε μάθημα.

Ενδιαφέρον έχουν τα πρώτα online meetings με τους φοιτητές μας. Το meeting του μαθήματος “Ψηφιακή Οικονομία” διεξήχθη την Τετάρτη 11.3.2010 και το δεύτερο του μαθήματος “Διαχείριση Βάσεων Δεδομένων” την Πέμπτη 12.3.2020. Δεν ήταν Teams σε μορφή Class, αλλά ένα απλό Team, όπου οι καθηγητές ήταν owners και οι φοιτητές members.

Έπρεπε με κάποιο τρόπο να συντονιστούμε ώστε το σύστημα να μην καταρρεύσει στην αρχή, όταν κάνουν όλοι join meeting. Δέκα λεπτά πριν το meeting, με post στο General channel δόθηκε οδηγία στους φοιτητές να μπουν στο meeting χωρίς κάμερα και να κλείσουν αμέσως το μικρόφωνό τους. Επίσης, τους προτρέψαμε να ζητούν το λόγο μέσω του chat του meeting, ώστε να μπορούν να ανοίξουν το μικρόφωνό τους και να θέσουν την όποια απορία. Στο πλαίσιο του meeting ο ένας διδάσκων συντόνιζε το meeting μέσω παρουσίασης, audio και video και ο άλλος επέβλεπε το chat. Και οι δύο διδάσκοντες απαντούσαν στις απορίες μέσω του chat και ήχου από τους φοιτητές. Και τα δύο μαθήματα κύλησαν ομαλά και χωρίς προβλήματα. Στο μάθημα της Πέμπτης το σύστημα φαινόταν λίγο πιο φορτωμένο, αλλά η εικόνα και ο ήχος ήταν άψογος. Πρόβλημα παρουσιάστηκε όταν ο διδάσκων προσπάθησε να μοιραστεί ένα power point αρχείο που δεν βρισκόταν στο one drive αλλά στον τοπικό δίσκο του υπολογιστή του.

Τα θετικά των MS Teams:

  1. Έχει τη λογική της ομάδας και τα πάντα διατηρούνται στον ενιαίο χώρο της ομάδας. Οι συνομιλίες, τα έγγραφα, η καταγραφή σε βίντεο του meeting, το chat του meeting, όλα είναι διαθέσιμα στους φοιτητές μέσα από το χώρο της ομάδας.
  2. Ευκολία στην εγγραφή των φοιτητών: Δημιουργείς μία ιδιωτική ομάδα στο Teams με κωδικό αυτόματης εγγραφής και στέλνεις, μέσω μηνύματος στο eclass, τον κωδικό αυτό στους φοιτητές για να εγγραφούν μόνοι τους.
  3. Με τη δημιουργία της ομάδας διατίθεται και ένα προκαθορισμένο κανάλι επικοινωνίας, που ονομάζεται Γενικό (General). Στη συνέχεια όμως, μπορείς να έχεις διαφορετικά κανάλια συνομιλίας για διάφορα θέματα μέσα στο χώρο της ομάδας. Για παράδειγμα κανάλι αποριών, αναζήτησης ομάδας και ότι άλλο χρειαστεί. Ίσως ακόμα και ένα κανάλι ανά ομάδα σε περίπτωση που το μάθημα χρησιμοποιεί ομάδες. Στη λειτουργικότητα των καναλιών, το Teams προσπαθεί να μιμηθεί το Slack.
  4. Ορίζεις live meeting μέσω του ημερολογίου, το οποίο μπορεί να είναι επαναλαμβανόμενο ανά εβδομάδα μέχρι μία συγκεκριμένη ημερομηνία.
  5. Σε ένα meeting όλα τα μέλη (καθηγητές και φοιτητές) έχουν 3 επιλογές διαμοιρασμού: 1) ενός power point (καλύτερο είναι να βρίσκεται ήδη στο one drive σας),  2) του παραθύρου μίας εφαρμογής που έχει ανοίξει στον τοπικό υπολογιστή τους (οποιοδήποτε ανοικτό παράθυρο), 3) του desktop του υπολογιστή τους
  6. Στην περίπτωση που διαμοιράζεσαι απευθείας ένα power point (επιλογή 5.1) που έχεις στο one drive με πλήρη ενσωμάτωση στην εφαρμογή, ταυτόχρονα μπορείς να δέχεσαι απορίες στο ίδιο παράθυρο μέσω του chat του meeting
  7. Η καταγραφή του βίντεο του meeting αποθηκεύεται αυτόματα στον stream server που διαθέτει η Microsoft στην επιχείρηση. Το βίντεο είναι ιδιωτικό και διαθέσιμο μόνο στα μέλη της ομάδας.
  8. Έχει ενσωματωμένο whiteboard σε περίπτωση που θελήσει κανείς να γράψει κάτι με γραφίδα ή σε surface.

Αρνητικά:

  1. Όταν κανείς διαμοιράζεται απευθείας ένα power point που έχει στο one drive (επιλογή 5.1), τα μέλη της ομάδας (καθηγητές και φοιτητές) μπορούν να πάρουν τον έλεγχο της παρουσίασης χωρίς να τον ζητήσουν. Ίσως η ρύθμιση αυτή μπορεί να αλλάξει από τον κεντρικό διαχειριστή του Teams στο Πανεπιστήμιο Πατρών.
  2. Όταν κανείς διαμοιράζεται ένα παράθυρο της εφαρμογής power point (επιλογή 5.2), ο έλεγχος μπορεί να ζητηθεί από τα μέλη του meeting χωρίς να αφαιρείται αυτόματα ο έλεγχος από τον καθηγητή. Όμως σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να τοποθετηθούν σωστά το παράθυρο του power point και το παράθυρο της εφαρμογής Teams ώστε να εμφανίζεται το chat του meeting.
  3. Η καταγραφή (recording) ενός meeting μπορεί να γίνει από οποιοδήποτε μέλος της ομάδας, καθηγητή ή φοιτητή. Ίσως και η ρύθμιση αυτή μπορεί να αλλάξει από τον κεντρικό διαχειριστή του Teams στο Πανεπιστήμιο Πατρών.
  4. Επειδή εγώ επέλεξα να χρησιμοποιήσω απλές ομάδες και όχι τύπου Class, οι φοιτητές μπορούν να ελέγχουν τα μικρόφωνα όλων.

Ανεξάρτητα από την τεχνική λύση, αυτό που άξιζε ήταν η επαφή με τους φοιτητές μας, η ενέργειά τους, η θέλησή τους για μάθηση. Ένα πράγμα μου έλειψε…Να βλέπω τα μάτια τους… Αλλά έτσι είναι η ζωή στην εποχή του Covid-19. Υπομονή…